Έντονη είναι η ελληνική παρουσία στο 72ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου, καθώς τρεις ελληνικές ταινίες («Η Πόλη και η Πόλη», «Απομνημονεύματα μιας (εφηβικής) καταιγίδας», «Το βανκούβερ») συμμετέχουν στη φετινή διοργάνωση η οποία ξεκινά σήμερα Πέμπτη (10/2) και θα διεξαχθεί αποκλειστικά σε φυσικούς χώρους, τηρώντας αυστηρά τα μέτρα ασφαλείας.
Παγκόσμια πρεμιέρα στο Επίσημο Διαγωνιστικό Τμήμα Encounters της Μπερλινάλε θα κάνει η ταινία των Χρήστου Πασσαλή και Σύλλα Τζουμέρκα «Η Πόλη και η Πόλη» για την ιστορία της εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης. Οι δύο καταξιωμένοι καλλιτέχνες επιστρέφουν δημιουργικά στη γενέτειρά τους και σκηνοθετούν μία ταινία δομημένη σε έξι κεφάλαια, έναν πρόλογο και έναν επίλογο, όπου ο χώρος και ο χρόνος πλέκονται με αινιγματικό τρόπο.
«Η Πόλη και η Πόλη είναι μία ταινία που γυρίστηκε σε μόλις 14 μέρες και αφηγείται σε έξι κεφάλαια την ιστορία της εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης για πέντε δεκαετίες, από το 1930 μέχρι το 1980, με τη σύγχρονη πόλη και την καθημερινή της ζωή να είναι συνεχώς παρούσες, συχνά με αιφνιδιαστικούς τρόπους. Είμαστε πολύ χαρούμενοι που „Η Πόλη και η Πόλη“ θα συναντήσει το κοινό για πρώτη φορά ως ταινία, στο Διαγωνιστικό Τμήμα Encounters του Φεστιβάλ Βερολίνου, ένα τμήμα εξαιρετικά ανήσυχο και ζωηρό. Η ταινία, άλλωστε, βαδίζει και στα 87 λεπτά της στο σύνορο ανάμεσα στη μυθοπλασία, το ντοκιμαντέρ και την ταινία δοκιμίου. Ένα μεγάλο καστ αγαπημένων μας ηθοποιών, μαζί με ερασιτέχνες από την πόλη, δίνουν σάρκα και οστά στα πρόσωπα αυτής της κοινότητας που ξεριζώθηκε και αφανίστηκε με τον πιο βίαιο τρόπο…», δηλώνουν στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων οι Χρήστος Πασσαλής και Σύλλας Τζουμέρκας.
Πρόκειται για μία συμπαραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και της Homemade Films της Μαρίας Δρανδάκη, με τη συνεργασία του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, σε επιμέλεια του Ορέστη Ανδρεαδάκη. Η παραγωγή υποστηρίχθηκε από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), στο πλαίσιο της δωρεάς του για τη δημιουργία του επετειακού προγράμματος της ΕΛΣ για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821.
«Απομνημονεύματα μιας (εφηβικής) καταιγίδας»
Παγκόσμια πρεμιέρα στη Μπερλινάλε θα κάνει και η τρίτη μικρού μήκους ταινία της Σοφίας Γεωργοβασίλη, τα «Απομνημονεύματα μιας (εφηβικής) καταιγίδας», («Memoir of a Veering Storm»), στο Διαγωνιστικό Τμήμα του Generation 14plus.
Το «Μemoir of a Veering Storm» είναι μία ιστορία ενηλικίωσης που διαδραματίζεται σε ένα σχολικό 8ωρο. Ένα πρωινό του Σεπτεμβρίου μία καταιγίδα πλησιάζει την πόλη. Ένα 15χρονο κορίτσι το σκάει από το σχολείο και με τη βοήθεια του φίλου της πάει στο νοσοκομείο για να κάνει άμβλωση. Ένα γεγονός που τη φέρνει απότομα αντιμέτωπη με την ενηλικίωσή της.
«Η ταινία είναι μία ιστορία ενηλικίωσης, με ένα θέμα που θεωρητικά έχουμε λύσει χρόνια τώρα ως κοινωνία. Κι όμως, με λύπη βλέπω πως δεν είναι όσο λυμένο φαινόταν», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Σοφία Γεωργοβασίλη, η οποία ξεκίνησε να γράφει το σενάριο πατώντας στην ιστορία ενός φίλου, που όταν την άκουσε τη συντάραξε.
«Δεν θεώρησα καθόλου πως γράφω για ένα θέμα σύγχρονο. Πιο πολύ για ένα θέμα διαχρονικό νόμιζα ότι γράφω. Ήταν κάμποσα χρόνια πίσω και δεν είχαν, ακόμη, κάνει ηχηρή την εμφάνισή τους υπερσυντηρητικά κινήματα τύπου „αφήστε με να ζήσω“. Ούτε είχαν οργανωθεί συνέδρια με θέμα τη γονιμότητα και σποτάκια που ενοχοποιούν οποιαδήποτε άτεκνη 40άρα γυναίκα. Κι όσο περνούσε ο καιρός μεγάλωνε μπροστά στα μάτια μου η πολυπλοκότητα του θέματος εντός κι εκτός συνόρων. Αλλά και η πολυπλοκότητα του εγχειρήματός μου, καθώς η εύρεση χρηματοδότησης ήταν μία πρόκληση. Ακόμα και οι χώροι ήταν δύσκολο να βρεθούν. Τα ιδιωτικά σχολεία στα οποία απευθύνθηκα απέρριψαν το αίτημά μας για γύρισμα. Η απάντηση που έπαιρνα ήταν „το θέμα που έχετε διαλέξει είναι δύσκολο…“.
Η ταινία, ωστόσο, έγινε και είναι στο πλευρό των γυναικείων σωμάτων που στέκουν γυμνά απέναντι στις καταιγίδες της εποχής. Και είναι αφιερωμένη σε όλους τους κυκλώνες που βιώνουμε σε κάθε δύσκολη απόφαση που παίρνουμε στη ζωή μας. Η συμμετοχή της στη φετινή Μπερλινάλε μας κάνει χαρούμενους και περήφανους», σημειώνει η ίδια.
Πρόκειται για την τρίτη μικρού μήκους ταινία της ηθοποιού και σκηνοθέτιδας, τέσσερα χρόνια μετά την «Προετοιμασία» και δύο μετά το «Cedar Wolf», σε παραγωγή Foss productions, συμπαραγωγή Onassis culture, με την υποστήριξη του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου και του ιδρύματος Rosa Luxemburg Stiftung Greece.
«Το βανκούβερ»
Στο Τμήμα Generation Kplus της 72ης Μπερλινάλε θα κάνει τη διεθνή πρεμιέρα του και «Το βανκούβερ», η μικρού μήκους της Άρτεμις Αναστασιάδου. Πρόκειται για την πιο πρόσφατη ταινία της δημιουργού που, λίγα χρόνια πίσω, με το «I am Mackenzie», κέρδισε το βραβείο της καλύτερης μικρού μήκους στο SXSW 2019 του Τέξας και το βραβείο Τώνια Μαρκετάκη στο Φεστιβάλ της Δράμας.
Δύο αδέλφια, ένα ξόρκι, πληγωμένα τοπία κι ένα αναπόφευκτο φευγιό. «Το βανκούβερ», μία καθημερινή ιστορία μετανάστευσης, θα γίνει το χρονικό μίας εξαφάνισης. Είναι η πρώτη ταινία που γυρίζει στην ελληνική ύπαιθρο η Άρτεμις Αναστασιάδου, στην οποία συνεργάστηκε με ερασιτέχνες ηθοποιούς και συμπεριέλαβε το τοπίο και την αλήθεια του ως ένα επιπλέον δραματουργικό στοιχείο στην αφήγησή της.
«“Το βανκούβερ“ γυρίστηκε στο Μηλάκι, ένα μικρό χωριό, παγιδευμένο ανάμεσα σε δύο τεράστια εργοστάσια, στην περιοχή του Αλιβερίου, στην Εύβοια. Ακολουθώντας μια νεορεαλιστική προσέγγιση, δούλεψα με ανθρώπους που ζουν εκεί, και έγραψα όλη την ιστορία ενσωματώνοντας το τοπίο και τις ιδιαιτερότητές του, αλλά και τοπικούς θρύλους στη δομή της ιστορίας. Η ταινία εξετάζει ζητήματα όπως η αδελφική αγάπη, η απώλεια, η μετανάστευση, η ανεργία και η εγκατάλειψη της ελληνικής επαρχίας μέσα απ‘ τα μάτια ενός εντεκάχρονου κοριτσιού», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Άρτεμις Αναστασιάδου.
Σχετικά με την επιλογή της ταινίας στο Φεστιβάλ του Βερολίνου η ίδια δηλώνει ότι είναι τεράστια τιμή. «Σημαίνει αναγνώριση ότι πετύχαμε να φτιάξουμε μια καλλιτεχνική ταινία για την παιδική εμπειρία, που αφηγείται την ιστορία με την απλότητα και την καθαρότητα με την οποία προσεγγίζουν τα παιδιά τον κόσμο, χωρίς να χαρίζεται και να ηθικολογεί», προσθέτει.
Η ταινία έκανε την ελληνική πρεμιέρα της στο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας τον Σεπτέμβριο του 2021, όπου κέρδισε Ειδικό Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής και Τιμητική Διάκριση Καλύτερης Ανδρικής Ερμηνείας (Βασίλης Κουτσογιάννης), ενώ συμμετείχε και στο διαγωνιστικό πρόγραμμα του 24ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους (2021). Είναι μία παραγωγή της Massive Productions με την υποστήριξη των ΕΚΚ, ΕΡΤ ΑΕ, SEE Cinema Network.
Αυλαία με Φρανσουά Οζόν
Ένας σταθερός επισκέπτης του Φεστιβάλ Βερολίνου θα «σηκώσει» την αυλαία της φετινής διοργάνωσης, η οποία θα διεξαχθεί ξανά διά ζώσης από τις 10 έως τις 20 Φεβρουαρίου.
Ο λόγος για τον Γάλλο σκηνοθέτη Φρανσουά Οζόν, βραβευμένος το 2019 με την Αργυρή Άρκτο – Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής για το «Θέλημα Θεού», ο οποίος υπογράφει την ταινία έναρξης «Peter von Kant». Η ταινία είναι εμπνευσμένη από το κλασικό δράμα του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ «Τα Πικρά Δάκρυα της Πέτρα φον Καντ» (1972), με πρωταγωνιστές τους Ντενί Μενοσέ, Ιζαμπέλ Ατζανί και Χάνα Σιγκούλα.
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ, Κάρλο Σατριάν, σχολίασε: «Είμαστε ενθουσιασμένοι καθώς καλωσορίζουμε και πάλι τον Φρανσουά Οζόν στο Φεστιβάλ, αλλά και χαρούμενοι που εκκινούμε τη διοργάνωση με τη νέα ταινία του. Για τη φετινή έναρξη αναζητούσαμε ένα φιλμ που θα μπορούσε να φέρει ελαφρότητα και ζωηράδα στη μελαγχολική ρουτίνα μας. Το „Peter von Kant“ αποτελεί μία θεατρική επίδειξη δύναμης γύρω από την έννοια του lockdown που μιλά για την αγάπη, τη ζήλια, την αποπλάνηση και το χιούμορ, πράγματι, όλα όσα κάνουν τη ζωή και την τέχνη άρρηκτα συνδεδεμένες… ».
Το επίσημο πρόγραμμα του Φεστιβάλ θα προβληθεί στις αίθουσες μεταξύ 10-16 Φεβρουαρίου και στη συνέχεια θα ακολουθήσουν επαναληπτικές προβολές μέχρι τις 20 του μήνα.
Νάντια Μπακοπούλου