PHOTO: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Εξάπλωση θεωριών συνωμοσίας, ακόμη και εκκλήσεις για φόνους: η εφαρμογή αποστολής κρυπτογραφημένων μηνυμάτων Telegram, την οποία χρησιμοποιούν κατά κόρον οι αντιεμβολιαστές, μπήκε στο στόχαστρο των αρχών της Γερμανίας καθώς την κατηγορούν ότι δεν ενεργεί για να εμποδίσει την εξάπλωση ρητορικής μίσους.

Οι αντιεμβολιαστές κινητοποιούνται εδώ και εβδομάδες στη Γερμανία, πραγματοποιώντας τακτικά διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα, ενώ σε κάποιες από αυτές σημειώνονται και επεισόδια. Η ένταση κινδυνεύει να οξυνθεί ακόμη περισσότερο καθώς η Μπούντεσταγκ εξετάζει σήμερα το απόγευμα το θέμα του υποχρεωτικού εμβολιασμού κατά της covid-19, τον οποίο στηρίζει ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, όμως διχάζει την κοινωνία.

Σε αυτό το πλαίσιο “ όσοι διασπείρουν μίσος” έχουν βρεθεί στο στόχαστρο της κυβέρνησης, και πιο συγκεκριμένα η εφαρμογή Telegram. “ Η νομοθεσία μας ισχύει και για το Telegram”, που κινδυνεύει να του επιβληθούν πρόστιμα ύψους πολλών εκατομμυρίων, προειδοποίησε ο Γερμανός υπουργός Δικαιοσύνης Μάρκο Μπούσμαν.

Η υπουργός Εσωτερικών Νάνσι Φέζερ επιθυμεί να παρουσιάσει ως το Πάσχα ένα σχέδιο δράσης το οποίο θα αναγκάζει την πλατφόρμα να σβήνει τα μηνύματα μίσους και να ταυτοποιεί τους χρήστες που τα αναρτούν. Σε κάποιες ομάδες αντιεμβολιαστών συμμετέχουν έως και 200.000 άνθρωποι, σύμφωνα με το AFP.

Αν το Telegram δεν συνεργαστεί με τις αρχές, η υπουργός δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να απαγορευθεί στη Γερμανία. Προτού όμως ληφθεί αυτή η απόφαση “ θα πρέπει να έχουν αποτύχει όλες οι άλλες προσπάθειες”, διευκρίνισε η Φέζερ, αναγνωρίζοντας ότι χρειάζεται ευρωπαϊκή συνεργασία για αυτό το ευαίσθητο θέμα.

Στα μέσα Δεκεμβρίου η αστυνομία της Γερμανίας είχε πραγματοποιήσει έρευνες και είχε κατάσχει όπλα στη διάρκεια επιχείρησης στη Δρέσδη, αφού αναρτήθηκαν στο Telegram απειλές για τη ζωή του πρωθυπουργού του κρατιδίου. Ο Σολτς τότε είχε δεσμευθεί να πολεμήσει κατά “ μιας μειονότητας εξτρεμιστών”.

“ Ελεύθεροι σκεπτόμενοι”

Το 2017 υιοθετήθηκε στη Γερμανία αμφιλεγόμενος νόμος ο οποίος ενίσχυσε το οπλοστάσιο των αρχών απέναντι στις απειλές μέσω του Διαδικτύου: έκτοτε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Facebook και το Twitter είναι υποχρεωμένα να σβήνουν κακόβουλο περιεχόμενο και να ενημερώνουν σχετικά την αστυνομία.

Το Facebook ανακοίνωσε τον Σεπτέμβριο την αναστολή λογαριασμών, σελίδων και ομάδων που συνδέονταν με μια μικρή ομάδα “ ελεύθερων σκεπτόμενων” στη Γερμανία, ένα κίνημα που ήταν αντίθετο στα περιοριστικά μέτρα για την πανδημία.

“ Καθώς οι μεγάλες πλατφόρμες όπως το Facebook δεν επιτρέπουν πλέον το ρατσιστικό μίσος, τον αντισημιτισμό και το ακροδεξιό περιεχόμενο, οι άνθρωποι που επιθυμούν να διασπείρουν αυτές τις ιδέες αναζητούν νέα μέσα. Αυτή τη στιγμή το πιο δημοφιλές στη Γερμανία είναι το Telegram”, εξήγησε η Σιμόν Ραφαέλ, στέλεχος του ιδρύματος καταπολέμησης του ρατσισμού Amadeu Antonio.

Το Facebook έχει συμφέρουν να συνεργαστεί με τις γερμανικές αρχές και σταδιακά συμμορφώθηκε με την εθνική νομοθεσία. Όμως αυτό δεν ισχύει για το Telegram, σύμφωνα με την ερευνήτρια η οποία διευκρινίζει ότι η πλειονότητα των χρηστών της πλατφόρμας αυτής δεν έχουν καμία σχέση με το αντιεμβολιαστικό κίνημα.

“ Το Telegram δεν συνεργάζεται με τις δικαστικές αρχές ή την ασφάλεια, ακόμη και για ζητήματα που είναι αδιαμφισβήτητα αξιόποινα και κακόβουλα, όπως η παιδική πορνογραφία”, πρόσθεσε η Ράφαελ, εκτιμώντας ότι με αυτό τον τρόπο “ το κράτος στερείται οποιαδήποτε ικανότητα δράσης”.

Επανειλημμένα αιτήματα για τη διαγραφή περιεχομένου που έχει στείλει η γερμανική, ομοσπονδιακή αστυνομία δίωξης του εγκλήματος (BKA) στο Telegram δεν έχουν λάβει απάντηση.

Λογοκρισία;

Μια άλλη επιλογή θα ήταν η γερμανική κυβερνηση να ζητήσει από την Apple και τη Google να αποσύρουν από τα διαδικτυακά τους καταστήματα την εφαρμογή Telegram. Ωστόσο αυτό δεν θα επηρεάσει τους χρήστες που χρησιμοποιούν ήδη την εφαρμογή.

Για τη Ράφαελ, ο μόνος τρόπος να λυθεί το πρόβλημα είναι η πλατφόρμα να απαγορευθεί εντελώς στη Γερμανία.

Αν αυτό συμβεί, τότε θα είναι η πρώτη δυτική χώρα που λαμβάνει τόσο δραστικά μέτρα ενάντια στο Telegram το οποίο ιδρύθηκε το 2013 από τα αδέλφια Νικολάι και Πάβελ Ντουρόφ, δύο αντιφρονούντες στη Ρωσία που προσπαθούσαν να βρουν έναν τρόπο να ανταλλάσσουν μηνύματα χωρίς να τους παρακολουθούν οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες.

Ήδη η Κίνα, η Ρωσία και η Ινδία έχουν απαγορεύσει ή επιβάλει κυρώσεις στην πλατφόρμα.

“ Τέτοια μέτρα θα έστελναν ένα πολύ κακό μήνυμα”, προειδοποίησε ο Μάρκους Ρόιτερ, δημοσιογράφος που ειδικεύεται σε ζητήματα του διαδικτύου.

“ Διότι από τη μία πλευρά χαιρετίζουμε την απουσία λογοκρισίας στο Telegram και τη σημασία του για τα δημοκρατικά κινήματα στη Λευκορωσία και το Ιράν και από την άλλη θέλουμε να θέσουμε εκτός λειτουργίας την εφαρμογή εδώ” στη Γερμανία.