Ένα πείραμα μεγάλης κλίμακας ξεκινά στη Γερμανία, προκειμένου να μελετηθεί εμπειρικά αν και πώς η απροϋπόθετη και κανονική καταβολή ενός ποσού έχει επιπτώσεις στη συμπεριφορά των ανθρώπων. Με άλλα λόγια, το έργο αποβλέπει στη μελέτη των ψυχολογικών και οικονομικών συμπεριφορών που συνδέονται με το (καθολικό ή απροϋπόθετο) Βασικό Εισόδημα.
Στο πείραμα συμμετέχουν 122 άτομα, στα οποία θα καταβάλλονται 1.200 ευρώ μηνιαίως, δίχως προϋποθέσεις, επί 3 χρόνια. Αν θέλουν, θα μπορούν παράλληλα να εργάζονται. Ηλικίας μεταξύ 21 και 40 ετών, οι συμμετέχοντες ανήκουν στη μεσαία τάξη και ζουν μόνοι, και επελέγησαν τυχαία από 2.000.000 εθελοντές που δήλωσαν συμμετοχή στη διεξαγωγή της μελέτης.
Με επιστημονικό υπεύθυνο τον Jürgen Schupp του Γερμανικού Ινστιτούτου για την Οικονομική Έρευνα και τη συμμετοχή επιστημόνων του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ και του πανεπιστημίου της Κολονίας, το έργο χρηματοδοτείται εξ ολοκλήρου από δωρεές 181.000 ατόμων.
Η ιδέα του Βασικού Εισοδήματος δεν είναι νέα. Τολμηροί οραματιστές τα τελευταία τριακόσια χρόνια, ανάμεσά τους ο φιλελεύθερος στοχαστής, Τόμας Πέιν (1737-1809), και ο οπαδός του ουτοπιστή σοσιαλιστή Φουριέ, Ζοζέφ Σαρλιέ (1816-1896), υποστήριξαν παρόμοιες προτάσεις. Με την επικράτηση του κράτους πρόνοιας περιέπεσε σε λήθη, επανήλθε στο προσκήνιο τη δεκαετία του ’60 με τη σχετικά παρεμφερή πρόταση του Μίλτον Φρίντμαν για τον αρνητικό φόρο εισοδήματος. και την τελευταία εικοσαετία, με ώθηση τις μελέτες του Βέλγου φιλοσόφου, Φιλίπ Βαν Πάριτζις, υπήρξε αντικείμενο συστηματικής επιστημονικής επεξεργασίας και ευρέως δημόσιου διαλόγου.
Παρά ταύτα, οι συζητήσεις για το Βασικό Εισόδημα είναι έντονα ιδεολογικές. Απεναντίας, με το υπό εξέλιξη έργο των Γερμανών επιδιώκεται να γνωρίσουμε περί τίνος πραγματικά πρόκειται, πώς οι αποδέκτες του Βασικού Εισοδήματος χρησιμοποιούν την ελευθερία τους για το καλό της κοινωνίας.
Ο στόχος είναι να αποκτηθούν βασικές επιστημονικές γνώσεις σχετικά με το πώς αλλάζει η συμπεριφορά και η στάση των ανθρώπων όταν λαμβάνουν τακτικά χρήματα άνευ όρων:
Γίνονται τεμπέληδες ή δημιουργικοί;
Μειώνουν τις ώρες εργασίας τους ή εγκαταλείπουν εντελώς τη δουλειά τους;
Χρησιμοποιούν τον επιπλέον χρόνο και τα χρήματα μόνο για τον εαυτό τους – ή στρατεύονται υπέρ του κοινωνικού συνόλου;
