Οι απόψεις για την πίτσα της Χαβάης διχάζονται εδώ και δεκαετίες. Σχεδόν κανένα υλικό πίτσας δεν έχει προκαλέσει τόσο διαμάχη όσο ο ανανάς στην ιστορία της πίτσας. Δεν εφευρέθηκε από έναν Ιταλό, αλλά από τον Έλληνα Σαμ Πάνοπουλο.
Για μερικούς είναι αριστούργημα, για άλλους είναι ιερό. Η Pizza Hawaii πάντα χωρίζει τους λάτρεις της πίτσας σε δύο κατηγορίες. Σε αυτούς που αγαπάνε τα γλυκά φρούτα και σε αυτούς που τα μισούν. Σχεδόν κανένα άλλο υλικό πίτσας δεν έχει προκαλέσει τόσο σύγκρουση όσο ο ανανάς. Ωστόσο, η δημιουργία έχει επικρατήσει. Η πίτσα της Χαβάης έχει πλέον γίνει λατρεία και είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τις πιτσαρίες του κόσμου χωρίς αυτήν.
Έλληνας ήταν ο εφευρέτης της σύνθεσης ζαμπόν και ανανά. Ο Σαμ Πάνοπουλος μετανάστευσε στον Καναδά τη δεκαετία του 1950, όπου αρχικά εργάστηκε στα ορυχεία. Αργότερα διεύθυνε αρκετά εστιατόρια με τα δύο αδέλφια του. Συμπεριλαμβανομένου και του Chatham. Η ιστορία λέει πως η Pizza Hawaii εφευρέθηκε το 1962.
„Το Τορόντο δεν ήξερε για την πίτσα“
Ο Πανόπουλος ήρθε στον Καναδά με πλοίο. Η πρώτη στάση στο δρόμο του ήταν η Νάπολη. Εκεί σκέφτηκε τη γεύση της πίτσας, όπως ανέφερε στο „Atlas Obscura“ πριν από χρόνια. Αργότερα στον Καναδά, ο Πάνοπουλος άρχισε να πειραματίζεται με την ιταλική τεχνική – χωρίς να έχει ιδέα για τη συνταγή ή το σχέδιο. Ο Έλληνας μόλις ξεκίνησε.
Εκείνη την εποχή, η πίτσα δεν ευρέως γνωστή στον Καναδά. Αντιθέτως. «Η πίτσα δεν ήταν καθόλου γνωστή. Ακόμα και το Τορόντο δεν ήξερε για την πίτσα», είπε στην ίδια συνέντευξη. Στα μέσα του 20ού αιώνα, η πίτσα δεν είχε τη θέση που έχει σήμερα. Πρωτοεμφανίστηκε σε ένα ευρύτερο κοινό των ΗΠΑ μέσω ενός άρθρου στους New York Times το 1944.
„Η πίτσα ήταν πρωτόγονη τότε“.
„Η πίτσα που παρασκευάστηκε στον Καναδά τότε ήταν πρωτόγονη“, υπενθύμισε ο Πανόπουλος. Αποτελείται κυρίως από ζύμη, σάλτσα, τυρί και κάποιο υλικό. Τα υλικά περιοριζόταν σε μπέικον, μανιτάρια και πιπεριές. „Αυτό ήταν όλο. Δεν υπήρχε άλλη επιλογή. Θα μπορούσατε να πάρετε μόνο ένα από τα τρία υλικά ή κάποια από αυτά μαζί.“
Αλλά ο Πάνοπουλος ήθελε περισσότερα. Συνδύασε γλυκά και αλμυρά, έριξε ζαμπόν, μπέικον και ανανά μαζί. „Το έκανα μόνο για διασκέδαση, για να δώ τι γεύση έχει“, είπε κάποτε ο Έλληνας στο BBC. Ενώ άλλοι πίστευαν ότι ήταν τρελός, του άρεσε η δημιουργία του κι έτσι γεννήθηκε η „Hawaiian Pizza“. Ο ανανάς στην πίτσα καθιερώθηκε παγκοσμίως. Αυτό θα μπορούσε να τον έχει κάνει πλούσιο. Ωστόσο, ο Πάνοπουλος δεν βρήκε ποτέ τρόπο να κατοχυρώσει το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας του αριστουργηματός του.
Όπως ήδη αναφέρθηκε, υπάρχουν τόσοι εχθροί όσο και φίλοι της παραλλαγής της εξωτικής πίτσας. Το 2017, ο Ισλανδός πρόεδρος Guðni Jóhannesson προκάλεσε διεθνή αναταραχή λέγοντας στα παιδιά του σχολείου ότι θα ήθελε να απαγορεύσει τον ανανά στην πίτσα. Αυτό έβαλε ακόμη και τον πρωθυπουργό του Καναδά, Τζάστιν Τρουντού, στην ημερήσια διάταξη να υπερασπιστεί την καναδική εφεύρεση: „Έχω έναν ανανά. Έχω μια πίτσα. Και είμαι μπροστά στην υπέροχη δημιουργία από το νοτιοδυτικό Οντάριο.“ Ο Jóhannesson υπερασπίστηκε τον εαυτό του: «Μου αρέσουν οι ανανάδες, όχι μόνο στην πίτσα. Δεν έχω τη δύναμη να ψηφίζω νόμους που απαγορεύουν στους ανθρώπους να βάζουν ανανά στην πίτσα τους. Χαίρομαι που δεν έχω τέτοια δύναμη „.
Ο Sam Panopoulos, ο εφευρέτης της Pizza Hawaii, πέθανε στο Λονδίνο το 2017. Στις 20 Αυγούστου, ο Σαμ Πανόπουλος θα γινόταν 86 ετών.
ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: Tina Pokern, Stern