Ο νέος κορωνοϊός SARS-CoV-2 σαφώς και δεν είναι η πρώτη πανδημία που πλήττει τον πλανήτη. Η χολέρα, η πανούκλα, η γρίπη είναι μερικές από αυτές, και για κάποιες πέρασαν πολλά χρόνια μέχρι να βρεθεί κάποια θεραπεία. Ο «Λοιμός των Αθηνών» ή «Σύνδρομο του Θουκυδίδη» ήταν η πρώτη πανδημία που καταγράφηκε το 430 π.Χ. και αποδεκάτισε την πόλη της Αθήνας, σκοτώνοντας το 1/3 των κατοίκων της, μεταξύ αυτών και τον Περικλή. Ακολούθησαν, ωστόσο, πολλές πανδημίες που φαίνεται να έχουν σημαδέψει την ανθρώπινη ιστορία.
1. Η πανώλη του Ιουστινιανού
Το ξέσπασμα της βουβωνικής πανώλης το 542 μ.Χ., ξεκίνησε από την Αίγυπτο, απλώθηκε στην Ανατολική Μεσόγειο και κατέληξε στην Κωνσταντινούπολη, με αποτέλεσμα να πλήξει σημαντικά την ηγεμονία του Αυτοκράτορα του Βυζαντίου Ιουστινιανού Α΄. Υπολογίζεται ότι στη βυζαντινή μητρόπολη πέθαιναν καθημερινά περίπου 10 χιλιάδες άτομα και ήταν υπεύθυνη για το θάνατο 30 έως 50 εκατομμυρίων ανθρώπων συνολικά, περίπου το 50% του πληθυσμού εκείνης της εποχής.
2. Μαύρος Θάνατος
Μία από τις πλέον καταστροφικές πανδημίες στην παγκόσμια ιστορία ήταν και αυτή της πανούκλας του Μεσαίωνα (1348-1350) που πήρε το όνομα «Μαύρος Θάνατος».
Πιστεύεται ότι ξεκίνησε στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας και εξαπλώθηκε στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης και της Ασίας, με ένα απολογισμό νεκρών ανάμεσα σε 100 και 200 εκατομμύρια. Αναλυτές ισχυρίζονται πως ο πληθυσμός της Ευρώπης χρειάστηκε περίπου 200 χρόνια για να επανέλθει στα ίδια επίπεδα όπως πριν το ξέσπασμα της πανδημίας.
4. Χολέρα
Η πρώτη πανδημία της χολέρας ξεκίνησε από το Δέλτα του Γάγγη στην Ινδία. Το 1817 ταξιδιώτες την μετέφεραν στις γειτονικές χώρες . Χαρακτηρίστηκε από τους Ευρωπαίους ως «ασιατική χολέρα» και ήταν η πρώτη από τις 7 πανδημίες χολέρας που μέχρι σήμερα έχουν στερήσει τη ζωή σε εκατομμύρια ανθρώπους. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, το 7ο ξέσπασμα της χολέρας συνεχίζεται μέχρι και σήμερα και πλήττει περισσότερο τις μη αναπτυγμένες χώρες. Προκαλείται όταν καταναλώνεται τροφή ή νερό με συγκεκριμένα βακτήρια.
5. Η Ισπανική Γρίπη
Η πρώτη μεγάλη πανδημία του 20ου αιώνα θεωρείται η ισπανική γρίπη που ξεκίνησε το 1918 και εξόντωσε πάνω από 50 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Πιθανότατα προήλθε από την Άπω Ανατολή, ονομάστηκε όμως έτσι επειδή οι πρώτες αναφορές για την πανδημία προήλθαν από τον Τύπο της Ισπανίας, η οποία δεν συμμετείχε στον πόλεμο. Τα πρώτα κρούσματα καταγράφηκαν στη Γαλλία τον Απρίλιο του 1918, ενώ ακολούθησαν περιστατικά σε Ιταλία, Μεγάλη Βρετανία, ΗΠΑ και στη Γερμανία. Τον Ιούνιο του ίδιου έτους η πανδημία έφτασε στις Ινδίες, τον Ιούλιο στη Νέα Ζηλανδία και τον Αύγουστο στη Νότιο Αφρική.
6. Η γρίπη του Χονγκ Κονγκ
Ένας νέος ιός της γρίπης έκανε την εμφάνισή του ακριβώς 50 χρόνια μετά την ισπανική, ο Η3Ν2. Ένα εκατομμύριο άνθρωποι υπολογίζεται πως έχασαν τη ζωή τους στο Χονγκ Κονγκ. Θεωρείται ένας από τους πιο μεταδοτικούς ιούς καθότι το 1968 προσέβαλε 500 χιλιάδες ανθρώπους μέσα σε 2 εβδομάδες. Λογίζεται ως η πρώτη πανδημία της σύγχρονης εποχής. Η συγκεκριμένη πανδημία ανέδειξε για πρώτη φορά τη σημασία δημιουργίας εμβολίων κατά των επικίνδυνων ιών. Από τον Νοέμβριο 1969 είναι διαθέσιμα αποτελεσματικά εμβόλια κατά της γρίπης του Χονγκ Κονγκ.
7. HIV/AIDS
Το 1981 καταγράφηκαν οι πρώτες περιπτώσεις HIV/AIDS στις ΗΠΑ όμως η νόσος εξακολουθεί μέχρι σήμερα να προκαλεί απώλειες. Το σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα του AIDS έχει αποτελέσει αιτία θανάτου για 39 εκατομμύρια ανθρώπους, ενώ υπολογίζεται πως οι αναγνωρισμένοι φορείς του ιού είναι περίπου 78 εκατομμύρια. Παρότι δεν υπάρχει θεραπεία για το AIDS, έχουν βρεθεί θεραπείες που μπορούν να ελέγξουν το HIV και να «φρενάρουν» τη νόσο.
8. SARS
Ο ιός του SARS έκανε την εμφάνισή του στην Ασία το 2002 και προκαλείται από τον κορωνοϊό του SARS, έναν από τους επτά κορωνοϊούς που προσβάλλουν τους ανθρώπους. Μέσα σε 6 μήνες 774 άνθρωποι έχασαν τη ζωή του και σημειώθηκαν 8 χιλιάδες κρούσματα. Οι ταχεία αντίδραση των υγειονομικών Αρχών παγκοσμίως, που επέβαλαν καραντίνες σε συγκεκριμένες περιοχές και απομόνωναν ύποπτα περιστατικά, οδήγησαν στον περιορισμό της πανδημίας. Ο κορωνοϊός SARS είναι κατά 86,9% όμοιος με το γενετικό προφίλ του νέου κορωνοϊού (SARS-CoV-2). Η έξαρσή του συνέβαλε σημαντικά στην ανάπτυξη πρωτοκόλλων υγιεινής στα νοσοκομεία του Χονγκ Κονγκ και όχι μόνο.
9. Η Γρίπη των χοίρων (H1N1)
Μία νέα μορφή γρίπης έκανε την εμφάνισή της το 2009 και ονομάστηκε γρίπη των χοίρων γιατί ο ιός περιέχει γονίδια από τον ιό της γρίπης των χοίρων, των πτηνών και των ανθρώπων, σε έναν συνδυασμό που δεν είχε εμφανιστεί μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με κάποιες αναφορές ο συγκεκριμένος ιός έχει προκαλέσει εώς και περισσότερους από 500 χιλιάδες θανάτους. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του είναι το υψηλό ποσοστό θνησιμότητας σε ανθρώπους ηλικίας κάτω των 65 ετών.
10. Εμπολα
Ο ιός Έμπολα εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε ένα μικρό χωριό στη Γουινέα το 2014 και πήρε το όνομά του από έναν ποταμό κοντά στο σημείο που καταγράφηκε το πρώτο κρούσμα. Ήταν περιορισμένος σε σύγκριση με άλλες πανδημίες της σύγχρονης εποχής, ωστόσο ήταν εξαιρετικά θανατηφόρος, σκοτώνοντας 11.325 ανθρώπους από τους συνολικά 28.600 που προσβλήθηκαν από αυτόν.
Νέος κορωνοϊός, SARS-CoV-2
Η πανδημία του νέου κορωνοϊού που βρίσκεται σε εξέλιξη, πρωτοεντοπίστηκε τα τέλη του 2019 στην Ουχάν της Κίνας. Ο ιός προκαλεί την ασθένεια COVID-19 και ο αριθμός των κρουσμάτων και των θανάτων αυξάνεται καθημερινά. Μέχρι σήμερα (Ιούνιος 2020) έχει προσβάλλει 7,7 εκατομμύρια ανθρώπους σε 214 χώρες, έχει οδηγήσει στο θάνατο περίπου 430 χιλιάδες, ενώ περίπου 3,4 εκατομμύρια άνθρωποι ανάρρωσαν από τον ιό.
Όπως επισημαίνει σε μελέτη του το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας ο νέος κορωνοϊός προβλέπεται να προκαλέσει εκατομμύρια θανάτους και ένα πλήγμα 2,1 τρισεκατομμυρίων ευρώ στο παγκόσμιο ΑΕΠ.
Die 10 tödlichsten Pandemien der Geschichte
Der neue Coronavirus SARS-CoV-2 ist natürlich nicht die erste Pandemie, mit der die Menschheit zu kämpfen hat. unter anderem haben Ausbrüche von Cholera, Pest und Grippe uns nicht nur in der Vergangenheit geplagt, sondern stellen noch heute eine große Herausforderung für die menschheit dar.
1. Justinianische PesT
Die Bubonenpest brach 542 n. Chr. erstmalig in Ägypten aus und verbreitete sich im östlichen Mittelmeerraum aus und erreichte schließlich Konstantinopel. Historiker sprechen von ungefähr zehntausend Tote am Tag in der oströmischen Hauptstadt, was verheerende Folgen für Kaiser Justinian und das ganze Reich hatte. Insgesamt sollen zwischen 30 und 50 Millionen Menschen (ca. 50% der Bevölkerung weltweit) ums Leben gekommen sein.
2. Der schwarze Tod
Eine der tödlichsten Pandemien in der Geschichte der Menschheit war die Pest im Mittelalter (1348-1350), auch bekannt als der Schwarze Tod. Es wird vermutet, dass die Pandemie als ersten im Schwarzen Meer ausbrach und sich von dort aus nach Europa und Asien ausbreitete. Schätzungen zu Folge soll sie das Leben von rund 100-200 Millionen Menschen gekostet haben. Die Bevölkerung Europas würde 200 Jahre brauchen, um sich davon erholen zu können.
3. Pocken
Obwohl die tödliche Pocken Pandemie ihren Anfang im Mittelalterlichen Europa hat, breitete sie sich während der Kreuzzüge weiter aus. Laut den Historikern lag die Sterberate bei etwa 30%. Im 18. Jhd. wurden ungefähr 400.000 Menschen jährlich infiziert und somit waren die Pocken die Hauptursache der meisten Todesfälle in dieser Zeit.
4. Cholera
Die erste Cholera Pandemie brach im Delta des Ganges Flusses in Indien aus und es waren Reisende, die sie 1817 in nebengelegenen Regionen verbreiteten. Von den Europäern wurde sie „Asiatische Cholera“ genannt. Diesem ersten Ausbruch folgten sechs weitere Cholera-Ausbrüche, die mehreren Millionen von Menschen das Leben kostete. Der aktuelle siebte Ausbruch plagt, laut WHO, vor allem Menschen aus unterentwickelten Regionen, die keinen Zugang zu sauberem Trinkwasser haben.
5. Die spanische Grippe
Die erste große Pandemie des 20. Jhd. war die Spanische Grippe. Sie brach 1918 aus und nahm das Leben von 50 Millionen Menschen weltweit. Sie wurde als Spanische Grippe bekannt, weil es die spanische Presse war, die unzensiert ersten Vorfälle berichtete. Die ersten Vorfälle der Spanischen Grippe in Europa waren 1918 in Frankreich und es folgten Großbritannien, Deutschland und die USA. Im November des selben Jahres breitete sie sich nach Asien und wenig später im Juli nach Neuseeland und im August in Südafrika aus. Man schätzt, dass sie ihren Ursprung im Fernen Orient hatte.
6. Die Grippe von Hong Kong
Eine neue Art von Influenzavirus (H3N2) erschien genau fünfzig Jahre nach der Spanischen Grippe. Das Influenzavirus war zuständig für die Grippe von Hong Kong und gilt als eines der Viren mit der größten Ansteckungsgefahr. Laut den Experten sollen schon in den ersten zwei Wochen nach Ausbruch, rund 500.000 Menschen infiziert worden sein und die Zahl der Todesfälle wird auf ungefähr eine Millionen Menschen geschätzt. Es war die erste Pandemie, die auf die Not für effektive Impfmaßnahmen gegen Viren hinwies. Seit dem November 1969 stehen effektive Impfungen zur Bekämpfung des H3N2 zur Verfügung.
7. HIV/AIDS
Die ersten HIV-Vorfälle erschienen 1981 in den USA. Es handelt sich dabei um eine sexuell übertragbare Krankheit von der schon 78 Millionen Menschen infiziert worden sind und rund 39 Millionen Menschen an ihr starben. Obwohl es bis heute keine heilende Therapie für AIDS gibt, existieren dennoch Medikamente, die das Ausmaß der Krankheit mindern.
8. SARS
Das SARS Virus erschien zum ersten Mal in Asian im Jahr 2002. Es handelt sich dabei um ein für Menschen ansteckbares Coronavirus. In den ersten sechs Monaten vom Ausbruch des SARS Virus wurden geschätzt acht tausend Menschen infiziert und 774 Menschen kamen ums Leben. Dank der schnellen Maßnahmen der Gesundheitsbehörden weltweit, konnte die Pandemie begrenzt werden. Das genetische Profil des Coronavirus SARS stimmt zu 86,9% mit dem neuen Coronavirus (SARS CoV-2) überein. Auf Grund des raschen Ausbruchs des Virus wurden in den Kliniken in Hong Kong, aber auch weltweit, neue Hygieneprotokolle geschaffen.
9. Schweinegrippe
Eine neue Form der Grippe erschien vor rund elf Jahren und wurde als Schweinegrippe bekannt. Dieses Influenzavirus ist einzigartig, weil es Gene des Virus der Schweine, Vögel und menschlichen Grippe enthält. Schätzungen zu Folge soll das Virus mehr als 500.000 Menschen das Leben genommen haben. Die hohe Sterberate galt insbesondere für Menschen die älter als 65 Jahre waren.
10. Ebola
Das Ebolavirus bekam seinen Namen vom Fluss Ebola, der sich in der Nähe des Ortes, wo der erste Vorfall berichtet wurde, befindet. Obwohl seine Ausbreitung zu anderen Pandemien relativ klein ist, handelt es sich dennoch um ein sehr tödliches Virus. Von den 28.600 infizierten Personen starben 11.325 an den Folgen des Ebolavirus.
2019-heute
Das neue Coronavirus, SARS-CoV-2
Die Pandemie als Folge des neuen Coronavirus, das gegen Ende des Jahres 2019 erschien, hält immer noch an. Das Virus soll seinen Ursprung in der Provinz Wuhan in der Volksrepublik China haben. Laut Gesundheitsorganisationen weltweit wächst die Zahl der infizierten Menschen ständig an. Bis jetzt (Juni 2020) sind mehr als 7,7 Millionen Menschen aus 214 Ländern infiziert worden und die Zahl der Toten liegt etwa bei 430.000. Positiv jedoch ist, dass ungefähr 3,4 Millionen Menschen wieder genesen sind.
Laut einer Studie der Australian National University wird damit gerechnet, dass noch mehrere Millionen Menschen am Coronavirus sterben werden und das globale BIP einen Schaden von rund 2,1 Billionen Euro einstecken muss.
Πηγή mixanitouxronou.gr, economistas.gr, Wikipedia, John Hopkins University
