Όλο και περισσότερα χαλασμένα ηλεκτρονικά μηχανήματα, από οθόνες και υπολογιστές μέχρι ψυγεία καταλήγουν στα σκουπίδια ή στη φύση, ενώ θα μπορούσαν να ανακυκλώνονται, επισημαίνει έκθεση του ΟΗΕ.

Έχει μπαταρία ή φις που έχει χαλάσει; Τότε είναι ηλεκτρονικό μηχάνημα και πρέπει να ανακυκλωθεί, όπως προβλέπεται για τα ηλεκτρονικά απόβλητα. Πολύ συχνά όμως ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά μηχανήματα καταλήγουν σε κάδους απορριμμάτων ή ακόμα και στη φύση.

Η ετήσια έκθεση του ΟΗΕ για τα ηλεκτρονικά απόβλητα „Global E-waste Monitor 2020“ είναι καταπέλτης. Το 2019 τα απόβλητα αυτά ξεπέρασαν τους 53 εκ. τόνους και οι προβλέψεις κάνουν λόγο για αύξηση στα 74 εκ. τόνους μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια. Ο πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Στερεών Αποβλήτων (ISWA) Αντώνης Μαυρόπουλος,, δηλώνει ότι «η ποσότητα ηλεκτρονικών αποβλήτων αυξήθηκε την τελευταία πενταετία 3 φορές ταχύτερα από τον παγκόσμιο πληθυσμό και 13% πιο γρήγορα από το παγκόσμιο ΑΕΠ».

Για τους λόγους εκτόξευσης των ηλεκτρονικών αποβλήτων ο Ρίντιγκερ Κιρ, ένας από τους συντάκτες της έκθεσης, δηλώνει στην DW: «Έχoυν αυξηθεί γιατί απλά έχει πολλαπλασιαστεί σε σχέση με το παρελθόν η κατανάλωση. Σε πολλές χώρες του κόσμου υπάρχει πλέον μια ισχυρότερη μεσαία τάξη. Και εδώ διαπιστώνεται μια εντυπωσιακή άνοδος της ζήτησης. Το πρόβλημα είναι ωστόσο όχι τόσο η κατανάλωση, όσο το ότι δεν γίνεται ανακύκλωση των ηλεκτρονικών προϊόντων».

Απουσία συνείδησης για την αναγκαιότητα της ανακύκλωσης

Κατά κεφαλήν ηλεκτρονικά απόβλητα

Τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν τις διαστάσεις του προβλήματος. Κατά μέσο όρο ένας Έλληνας παράγει σχεδόν 17 κιλά ηλεκτρονικά απόβλητα το χρόνο, ένας Γερμανός 23 και ένας Νορβηγός περισσότερα από 28. Η νέα έρευνα του ΟΗΕ δείχνει ωστόσο ότι μπορεί οι καταναλωτές να θέλουν να ξεφορτωθούν το ταχύτερο τα χαλασμένα ηλεκτρικά τους μηχανήματα, όπως οθόνες, υπολογιστές, ψυγεία και κουζίνες, τα απορρίμματα αυτά όμως περιέχουν συχνά πολύτιμα μέταλα, όπως χρυσό, ασήμι, χαλκό, συνολικής αξίας περίπου 57 δις δολαρίων.

Για το γερμανό ειδικό Ρίντιγκερ Κιρ το κλειδί του προβλήματος βρίσκεται στην ανακύκλωση: «Δυστυχώς δεν υπάρχει ακόμα η συνείδηση ότι τα χαλασμένα ηλεκτρικά μηχανήματα πρέπει να ανακυκλώνονται και μάλιστα με ειδικό τρόπο. Τρεις δυνατότητες υπάρχουν, τουλάχιστον θεωρητικά, για τους καταναλωτές: είτε να τα μεταφέρουν σε κέντρο ανακύκλωσης, είτε να τα επιστρέψουν στον κατασκευαστή, είτε στο κατάστημα από όπου τα προμηθεύθηκαν. Όσο δεν υπάρχει συνείδηση για την αναγκαιότητα της ανακύκλωσης και όσο δεν διασφαλίζονται οι δυνατότητες ανακύκλωσης τόσο το πρόβλημα θα διογκώνεται».

Ίνζα Βρέντε / dpa
Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος