Μια αναφορά εκ μέρους του EMS (Euro-Krisenfonds) σχετικά με τα ελληνικά προγράμματα οικονομικής βοήθειας, αποσκοπεί στην αποφυγή «σημαντικών λαθών του παρελθόντος» στο μέλλον. Η λίστα σφαλμάτων που έγιναν στο παρελθόν είναι πολύ μεγάλη.
Ηδιαμάχη μεταξύ των κρατών του EURO και της αριστερής κυβέρνησης της Αθήνας το 2015 έχει εξασθενίσει, όπως και το γεγονός ότι το Grexit σχεδόν συνέβη εκείνο το έτος. Ο τότε υπουργός Οικονομικών Wolfgang Schäuble (CDU) ζήτησε την προσωρινή έξοδο της Ελλάδας από τη ζώνη του ευρώ. Τα πράγματα τότε όμως ήρθαν αλλιώς – κυρίως με πρωτοβουλία της Καγκελάριου: ένα τρίτο πρόγραμμα βοήθειας για την Ελλάδα αποφασίστηκε το καλοκαίρι του 2015. Αυξήθηκε ο συνολικός όγκος της βοήθειας προς τη χώρα σε συνολικά 330 δισεκατομμύρια ευρώ. Τα δάνεια σε αυτό το τρίτο πρόγραμμα είχαν ιδιαίτερα μακροπρόθεσμους όρους. Όπως όλα τα άλλα προγράμματα για την Ελλάδα, αλλά και για την Πορτογαλία, την Ιρλανδία, την Κύπρο και την Ισπανία, συνδέονταν με περισσότερο ή λιγότερο εκτεταμένες απαιτήσεις μεταρρύθμισης και λιτότητας.
Πολλά από τα προγράμματα βοηθείας δεν πήγαν καλά. Αυτό είναι το αποτέλεσμα μιας αναφοράς αξιολόγησης που συνέταξε μια ομάδα εμπειρογνωμόνων για λογαριασμό των διοικητών του EMS (Euro-Krisenfonds). Ο πρόεδρος της επιτροπής, πρώην Επίτροπος Νομισματικών Υποθέσεων της ΕΕ Joaquín Almunia, εξέφρασε την ελπίδα την Πέμπτη μετά την ετήσια συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου του EMS ότι η αναφορά θα συμβάλει στην πρόληψη „μεγάλων λαθών του παρελθόντος“ στο μέλλον. Το αφεντικό του ESM Klaus Regling είπε ότι θέλει να μάθει από τα αποτελέσματα.
Πάνω απ ‚όλα τα αποτελέσματα επικρίνουν το γεγονός ότι το ελληνικό πρόγραμμα έπρεπε να προσαρμοστεί ξανά και ξανά, επειδή δεν είχε μακροπρόθεσμη προοπτική και σαφείς στρατηγικούς στόχους. Αυτό έφερε ως αποτέλεσμα ότι αρκετά θεσμικά όργανα της ΕΕ – εκτός από τον EMS, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕZB) – και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (IMF) συμμετείχαν σε έναν καταμερισμό ευθυνών που δεν ήταν πάντα σαφής. Επιπλέον, οι αποφάσεις σχετικά με την εκπλήρωση των δεσμεύσεων για μεταρρύθμιση και την αποδέσμευση δανείων θα απαιτούσαν πολύ χρόνο.
Όροι δεν βοηθούσαν την οικονομική ανάπτυξη
Οι ειδικοί επικρίνουν το γεγονός ότι οι απαιτήσεις βασίζονται πάρα πολύ στις απαιτήσεις αποταμίευσης και πολύ λίγες στην ανάγκη οικονομικών μεταρρυθμίσεων. Μόνο αυτοί θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ισχυρότερη οικονομική ανάπτυξη μακροπρόθεσμα και συνεπώς να συμβάλουν στη βελτίωση της διατηρησιμότητας του δημόσιου χρέους. Η ομάδα επικρίνει ιδιαίτερα την ανοιχτή διαμάχη μεταξύ των της ΕΕ και του IWF το 2016.
Οι ειδικοί επικρίνουν επίσης ότι η συχνά καθυστερημένη πληρωμή δανείων „βασίστηκε περισσότερο στην οξεία ελληνική οικονομική κατάσταση παρά στην εφαρμογή οικονομικών μεταρρυθμίσεων“. Ο ESM δεν μπόρεσε να αξιολογήσει εάν η Αθήνα είχε εφαρμόσει τις συμφωνηθείσες μεταρρυθμίσεις. „Αυτό έκανε το πρόβλημα του κακού σχεδιασμού προγραμμάτων και των μακροχρόνιων διαδικασιών λήψης αποφάσεων ακόμη χειρότερο.“
„Μέχρι σήμερα, δεν υπάρχει αποδεκτή ανάλυση της Ελλάδας για το γιατί η χώρα βυθίστηκε τόσο βαθιά στην κρίση“, δήλωσε η Almunia, όπως και επίσης, καμία ελληνική κυβέρνηση δεν έχει παρουσιάσει ακόμη μια αποφασιστική αναπτυξιακή στρατηγική.
Με πληροφορίες στις FAZ.
