20 Ιουνίου του 1992. Άρθρο των «New York Times» κάνει λόγο για το τέλος των ημερών του «νονού» Βελέντζα. «Άντρας που συνδέεται με τη Μαφία ένοχος για 10 εγκλήματα» ήταν ο τίτλος.
Ο λόγος για το 57χρονο Σπύρο Βελέντζα, τότε αφεντικό του ελληνικού υποκόσμου του Κουίνς και του Μπρούκλιν. Ο Έλληνας «νονός» το 1992 καταδικάστηκε, μεταξύ άλλων, για τζόγο, εκβιασμούς, τοκογλυφία και φοροδιαφυγη. Ωστόσο, η έδρα του δικαστηρίου δεν κατάφερε να καταλήξει σε ετυμηγορία για το βαρύτερο αδίκημα που τον βάρυνε, τον φόνο ενός κλέφτη κοσμημάτων.
Οι εισαγγελείς Kevin McGrath and Elizabeth Lesser δήλωσαν στους ΝΥΤ ότι ο Βελέντζας ήταν επικεφαλής ενός σημαντικού δικτύου τζόγου και τοκογλυφίας στη Νέα Υόρκη και κυρίως στην ελληνική παροικία της Αστόρια. Ο 57χρονος, σύμφωνα με τα στοιχεία των Αρχών, είχε στενές επαφές με την ιταλική μαφία και ειδικά την οικογένεια Lucchese.
Μαζί του στην πολύκροτη δίκη των 12 εβδομάδων καταδικάστηκαν και άλλα δύο μέλη της συμμορίας του, ο Peter Drakoulis και ο Michael Grillo, ο αδερφός του ωστόσο Δημήτρης τη γλίτωσε. Αυτός άλλωστε κατηγορούνταν μόνο για παράνομο τζόγο.
Ο Spyredon «Spiros» Velentzas, όπως είναι γνωστός στην άλλη άκρη του κόσμου, αποδείχτηκε πως ήταν πράγματι ο Έλληνας «νονός» της Νέας Υόρκης. Ήταν όμως και προσωπικός φίλος και συνέταιρος του άλλου «νονού», του «νονού των νονών» John Gotti, του διαβόητου αφεντικού της οικογένειας Gambino που έφτασε να ελέγχει όλη τη Νέα Υόρκη, και όχι μόνο.
Οι δύο άνδρες γνωριζόντουσαν από νεαρή ηλικία, μεγάλωσαν μαζί στους δρόμους του Κουίνς και όλοι τους ήξεραν ως ο Έλληνας και ο Ιταλός. Και ήταν τελικά ο Βελέντζας ο άνθρωπος στον οποίο αναφερόταν ο Gotti όταν διαβόητα διακήρυξε: «Πες σε αυτόν τον αλήτη πως εγώ, ο John Gotti, θα του ξεριζώσω το γαμ… το κεφάλι του!».
Ο Έλληνας «νονός» της Νέας Υόρκης, ακόμη και σήμερα, εκτίοντας ισόβια κάθειρξη διαμηνύει πως είναι αθώος για τον φόνο που τον βαρύνει και ισχυρίζεται ότι περνά τη ζωή του στη φυλακή για ένα έγκλημα που δεν διέπραξε.
Ποιος είναι ο Spiros Velentzas
Ακόμα και στις ΗΠΑ ο Σπύρος Βελέντζας είναι σχεδόν άγνωστος. Αυτή άλλωστε ήταν και η μεγάλη ικανότητά του, να περνά απαρατήρητος. Ένα μεγάλο μέρος των βιογραφικών πληροφοριών του έχει έρθει στο φως της δημοσιότητας από την έρευνα του μαχόμενου δημοσιογράφου Jerry Capeci για το βιβλίο «Gang Land».
Ο αστυνομικός συντάκτης Capeci έγραφε για το οργανωμένο έγκλημα της Νέας Υόρκης από το 1975 τόσο στη «New York Post» όσο και τη «New York Daily News». Σύμφωνα με τα στοιχεία του Capeci, o Σπύρος Βελέντζας καταφτάνει παιδί ακόμα, 14 χρονών, στα τέλη της δεκαετίας του 1940 με την οικογένειά του στην Αμερική, τους γονείς του, τις αδερφές και τον αδερφό του Δημήτρη δηλαδή, αναζητώντας μια καλύτερη ζωή.
Ο πατέρας του στην αρχή άνοιξε μια ταβέρνα στη Βοστόνη, την έκλεισε ωστόσο κάποια στιγμή και τη δεκαετία του ’50 μετακόμισαν οικογενειακώς στη Νέα Υόρκη. Εκεί, βρήκαν νέο καταφύγιο στην «ελληνική πόλη», όπως την αποκαλεί ο Capeci, την Αστόρια του Κουίνς. Ο πατέρας άνοιξε ένα ακόμα εστιατόριο εκεί. Ο Σπύρος όμως θέλει να ακολουθήσει τα βήματά του πατέρα του και ανοίγει ένα «kafenion».
Στο μαγαζί του Βελέντζα τις μεταμεσονύκτιες ώρες παίζουν ζάρια, το «barbut», όπως αποκαλεί ο Αμερικανός δημοσιογράφος το μπαρμπούτι. Έτσι, ο Βελέντζας μπαίνει στο στόχαστρο της τοπικής ιταλικής μαφίας καθώς επηρεάζεται το μερίδιό της στην τζογαδόρικη πίτα. Οι Lucchese μάλιστα του ζήταγαν «10 χιλιάρικα τον μήνα για ‘‘προστασία’’» και έτσι ο Βελέντζας συνεργάστηκε μαζί τους για τα επόμενα 20 χρόνια. Μέχρι που έγινε ο «νονός» Βελέντζας.
«Ήμουν ο βασιλιάς στους δικούς μου, τους Έλληνες. Όλοι με ήξεραν. Εγώ έδινα τις εντολές. Εγώ ήμουν το αφεντικό στην Αστόρια», αποκαλύπτει το 1994 στον Capeci.
Και ο John Gotti τον ήξερε στα σίγουρα: «Ξέρω αυτόν τον Spiro καλά. Είναι ο αρχηγός των Ελλήνων», ακούγεται να λέει το 1990 σε ηχογραφημένη μαγνητοταινία από κοριό του FBI στον μαφιόζο Salvatore «Sammy Bull» Gravano. «Αναμφίβολα», συμφωνεί ο τελευταίος.
Φίλος του Gotti για περισσότερο από 25 χρόνια, προστατευόμενος των Lucchese και με ισχυρούς δεσμούς ακόμα και με την οικογένεια Gambino, ο Βελέντζας ήταν όλο αυτό τον καιρό στο απυρόβλητο, έχοντας την κάλυψη της Κόζα Νόστρα. Στην εποχή της ακμής του, είχε μπαρμπουτιέρες στην Αστόρια, χαρτοπαικτικές λέσχες στο Κουίνς και το Μπρούκλιν και ένα πυκνό δίκτυο από παράνομες δραστηριότητες.
Ο Βελέντζας έγινε γνωστός δουλεύοντας δίπλα στον «Pete The Greek», τον Μανιάτη Peter Kourakos, που ήταν ιδιαίτερα γνωστός στη Νέα Υόρκη. «Όταν πέθανε, κληρονόμησα τις μπαρμπουτιέρες του», επιβεβαίωσε ο ίδιος ο Βελέντζας στον Capeci.
Με τις «ευλογίες» των Lucchese έστησε τη δική του μικρή αυτοκρατορία. «Τους έδινα 10.000 δολάρια τον μήνα για τις αίθουσες με τις ιπποδρομίες, τις μπαρμπουτιέρες και τα μηχανήματα του πόκερ», είπε σε συνέντευξη επιβεβαιώνοντας τις υποψίες του FBI.
Σύμφωνα με τις συνεντεύξεις που παραχώρησε στον Capeci και τα στοιχεία που συγκέντρωσε ο δημοσιογράφος, επιβεβαιώνονται σχεδόν όλα όσα ισχυριζόντουσαν οι ομοσπονδιακοί πράκτορες και οι πρώην μαφιόζοι των Lucchese για τον ίδιο και τις τζογαδόρικες επιχειρήσεις του.
Ο Έλληνας «νονός» της Νέας Υόρκης μόνο τον φόνο δεν έχει παραδεχθεί, την υπόθεση που τον έστειλε για πάντα πίσω από τα κάγκελα. Ένας φόνος του 1988, στον οποίο τον κατονόμασε ως δράστη ο Peter «Fat Pete» Chiodo, ο θηριώδης μπράβος των Lucchese.
Ο φόνος αφορούσε σε έναν παλιό φίλο του Σπύρου Βελέντζα, τον Sarecho «Sammy the Arab» Nalo, έναν θρυλικό κλέφτη κοσμημάτων που είχε ενορχηστρώσει το τρανό ριφιφί στο ξενοδοχείο Pierre Hotel το 1972 με λεία 4 εκατ. δολαρίων. Ο Nalo πυροβολήθηκε την ώρα που μιλούσε στο τηλέφωνο στο γραφείο του Βελέντζα στο Κουίνς. Στην άλλη άκρη της γραμμής ήταν ο ίδιος ο Βελέντζας, από το σπίτι του αυτός, ο οποίος άκουσε μάλιστα τους θανάσιμους πυροβολισμούς. Ο Nalo δεν πέθανε αμέσως. «Ποιος το έκανε;», τον ρώτησε ένας αστυφύλακας. «Spiro Velentzas», απάντησε ο Nalo σύμφωνα με τα δικαστικά έγγραφα. Η μαρτυρία του ωστόσο δεν έγινε αποδεκτή ως πειστήριο στο πρωτόδικο δικαστήριο.
Με πληροφορίες από τους New York Times