Η αιτία που οι influencers ταυτίζονται με τις γυναίκες και οι δημιουργοί ψηφιακού περιεχομένου, οι παραγωγοί περιεχομένου και οι gamers με τους άντρες

Σκεφτείτε influencers. Τώρα σκεφτείτε δημιουργούς ψηφιακού περιεχομένου, παραγωγούς περιεχομένου και gamers. Κατά πάσα πιθανότητα, στην πρώτη περίπτωση στο μυαλό σας φέρατε αμέσως γυναίκες και στη δεύτερη άντρες.

Γιατί με τη μία το μυαλό μας κάνει αυτούς τους συσχετισμούς των συγκεκριμένων όρων με ένα από τα δύο φύλα; Διότι τη στιγμή που οι γυναίκες διάσημες του internet δεν έχουν πρόβλημα να αυτοπροσδιοριστούν ως influencers, οι άντρες φαίνεται να αποφεύγουν με συνέπεια τον όρο. Σύμφωνα με την έρευνα της Emma Grey Ellis για το Wired, η δικαιολογία αυτών των αντρών και των ατζέντηδών τους είναι ότι δεν αντιμετωπίζουν αυτό που κάνουν ως προώθηση προϊόντος ή υπηρεσίας, αλλά βλέπουν τους εαυτούς τους ως καλλιτέχνες ή ως μέλη της βιομηχανίας της ψυχαγωγίας, ακόμα κι αν απλά βιντεοσκοπούν τον εαυτό τους καθώς παίζουν βιντεοπαιχνίδια.

Είναι, όμως, αυτή όλη η αλήθεια; Αν πράγματι η άρνηση των αντρών να ταυτιστούν με τον όρο influencer είχε τις ρίζες της στο ότι δεν θεωρούν πως είναι η σωστή λέξη για να προσδιορίσει τη δουλειά τους, δεν θα το συζητάγαμε. Ωστόσο, φαίνεται ότι υπάρχουν κι άλλα αίτια. Πρόσφατα η ψηφιακή ανθρωπολόγος και ερευνήτρια των διαδικτυακών διασημοτήτων, Crystal Abidin, βρέθηκε σε ένα συνέδριο streaming και gaming και μαζί με άλλες γυναίκες ομιλήτριες άρχισαν να αναφέρονται σε άτομα που αυτοπροσδιορίζονται gamers ως influencers ή διαδικτυακές διασημότητες. Το αποτέλεσμα; Η Abidin αναφέρει στο Wired: «Ήταν πολύ αμυντικοί. Νόμιζαν ότι τους συσχετίζαμε με παραγωγούς lifestyle περιεχομένου. Η αντίδραση ήταν πολιτική. Δεν θεωρούσαν ότι ο όρος influencer δημιουργεί σύγχυση ή είναι ασαφής. Θεωρούσαν ότι είναι προσβλητικός. Δεν θέλουν να κατηγοριοποιηθούν ως ανούσιοι. Η ιδέα είναι πως το να είσαι influencer είναι ευκολότερο από το να παράγεις κάτι».

Και πάλι, βέβαια, η υποτίμηση μέχρι εδώ κατευθύνεται στους influencers και δεν έχει σχέση με το φύλο. Τουλάχιστον αυτό θα ίσχυε αν δεν παρατηρούσαμε λίγο πιο προσεκτικά τους ακριβείς όρους που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο. Η ταύτιση των influencers δεν γίνεται μόνο στο μυαλό μας, αλλά και γενικότερα, αφού στην περίπτωση που ένας άντρας δεν έχει πρόβλημα να χαρακτηριστεί ως influencer, αυτόματα ο διαδικτυακός κόσμος κολλάει μπροστά και την λέξη male, για να είμαστε σίγουροι ότι δεν θα υπάρξει μπέρδεμα. Κατά τον ίδιο τρόπο, το διαδίκτυο αισθάνεται την ανάγκη να ονομάσει τις γυναίκες που ανεβάζουν περιεχόμενο με βιντεοπαιχνίδια ως female gamers, αντί για σκέτο gamers, όπως τους άντρες.

Γιατί το διαδίκτυο προσδίδει διαφορετικούς όρους στα δύο φύλα;

Δεν γίνεται παρά να παραδεχτούμε ότι ο ιντερνετικός κόσμος αντιμετωπίζει και βάζει διαφορετικά ταμπέλες στα δύο φύλα. Το ζήτημα είναι η αιτία πίσω από αυτό. Η εύκολη οδός είναι να αποδώσουμε αυτή τη διαφορά κατευθείαν σε έναν υπόγειο σεξισμό. Ο ρόλος του influencer θεωρείται πιο εύκολος και ευτελής, οπότε ταυτίζουν τις γυναίκες με αυτόν, ή ίσως θεωρείται εύκολος και ευτελής, ακριβώς γιατί ταυτίζουν με αυτόν τις γυναίκες.

Ωστόσο, για να φτάσουμε σε αυτό το συμπέρασμα, θα πρέπει να κάνουμε ένα αρκετά μεγάλο συλλογιστικό άλμα. Η πραγματική αιτία πιθανώς βρίσκεται σε αυτό που συμπέρανε μία έρευνα του Εθνικού Κέντρου Βιοτεχνολογικής Πληροφόρησης των ΗΠΑ το 2009. Τα ενδιαφέροντας των αντρών σχετίζονται περισσότερο με τα αντικείμενα, ενώ των γυναικών με τους ανθρώπους.

Πώς μεταφράζεται αυτό στον διαδικτυακό κόσμο; Οι γυναίκες κάνουν μέρος του εαυτού τους το προϊόν που προωθούν, έτσι ώστε οι ακόλουθοί τους να το δουν ως ένα δυνάμει μέρος και του δικού τους εαυτού. Αντίθετα, οι άντρες τείνουν να διαχωρίζουν την αίσθηση του εαυτού από το εκάστοτε προϊόν, αντιμετωπίζοντας το όχι ως μέρος τους, αλλά ως δημιούργημά τους.

Αυτό μπορεί να γίνει κατανοητό και πρακτικά. Οι γυναίκες τείνουν να ανεβάζουν φωτογραφίες με τα προωθούμενα προϊόντα, συμπεριλαμβάνοντας μέσα σε αυτές και τον εαυτό τους. Οι άντρες, από την άλλη, είναι πιθανότερο να τοποθετήσουν τα προϊόντα σε μία επιφάνεια ή ένα φωτογενές περιβάλλον, έτσι ώστε να αναδειχτούν αποκλειστικά αυτά, χωρίς να εμπλέξουν τους εαυτούς τους. 

Text Νικολέττα Σταμάτη