Το Στόλεν είναι ένα αρτοσκεύασμα σαν κέικ με ζαχαρωμένα ή αποξηραμένα φρούτα, ξηρούς καρπούς ή και αμυγδαλόπαστα, επικαλυμμένο με ζάχαρη άχνη. Πρόκειται για παραδοσιακό γερμανικό έδεσμα που τρώγεται κατά την περίοδο των Χριστουγέννων.
Τρόπος παρασκευής
Παρασκευάζεται με αλεύρι, μαγιά, ζάχαρη, αυγά, βούτυρο και γάλα. Τα υλικά αναμειγνύονται σε μπώλ μέχρι να σχηματιστεί η ζύμη. Στη συνέχεια το μπώλ σκεπάζεται με πετσέτα και αφήνεται σε ζεστό μέρος μέχρι να φουσκώσει και να διπλασιαστεί σε μέγεθος. Στη ζύμη μπορούν να προστεθούν φρούτα, αποξηραμένα ή ζαχαρωμένα, ξύσμα πορτοκαλιού, σταφίδες, ξηροί καρποί, κάρδαμο, κανέλα, ρούμι, λικέρ ή κονιάκ και αμυγδαλόπαστα. Μετά πλάθεται ο κορμός του στόλεν και ψήνεται για 25 λεπτά μέχρι να χρυσίσει. Τελικά πασπαλίζεται με ζάχαρη άχνη.
Η ιστορία του στόλεν
Όταν πρωτοεμφανίστηκε το στόλεν ήταν απλά ένα νηστίσιμο Χριστόψωμο που παρασκευαζόταν από αλεύρι, μαγιά, λάδι και νερό, για την περίοδο της νηστείας (4 Κυριακές πριν τα Χριστούγεννα) που αποτελεί ιερή περίοδο για την χριστιανική εκκλησία καθώς περιλαμβάνει τις ημέρες της προετοιμασίας για τον εορτασμό της Γέννησης του Χριστού.
Σύμφωνα με το δόγμα της καθολικής εκκλησίας απαγορευόταν η χρήση βουτύρου και καρυκευμάτων στο στόλεν. Η γραφειοκρατία και οι αυστηροί νόμοι του Βατικανού περιόριζαν πολύ τους Σάξονες αρτοποιούς της εποχής, οι οποίοι θα προτιμούσαν να χρησιμοποιήσουν βούτυρο εφόσον το λάδι ήταν ακριβό και δυσεύρετο. Περί το 1450 ο πρίγκιπας-εκλέκτορας Ερνέστος της Σαξονίας και ο αδελφός του, δούκας Αλβέρτος Γ΄, ζήτησαν με μια επιστολή από τον Πάπα Νικόλαο Ε΄ να επιτρέψει τη χρήση βουτύρου αντί για λάδι για το ψήσιμο. Το αίτημα δεν έγινε τότε δεκτό, αλλά το 1491 ο Πάπας Ιννοκέντιος Η΄ έδωσε τελικά την έγκρισή του για το βούτυρο με την προϋπόθεση, να καταβάλλεται στην εκκλησία ένα είδος φόρου σε χρυσό κάθε χρόνο. Στη διάρκεια των επόμενων χρόνων το Χριστόψωμο εμπλουτίστηκε με ξηρούς καρπούς και φρούτα ξερά και ανακηρύχτηκε γλυκό των Χριστουγέννων.
Το 1730, επί Αυγούστου Β΄ του Δυνατού, εκλέκτορα της Σαξονίας και βασιλιά της Πολωνίας, το συγκεκριμένο έθιμο ξεπέρασε όλα τα προηγούμενα. Κατόπιν διαταγής του και με την ευκαιρία μιας γιορτής που θρυλείται ότι δόθηκε για περισσότερους από 24000 επισκέπτες, διέταξε την συντεχνία των αρτοποιών να ψήσουν ένα γιγαντιαίο στόλεν βάρους 1,8 τόνων.
Το μεγαλοπρεπές γλυκό ψήθηκε σε ειδικό υπερμεγέθη φούρνο που κατασκεύασε ο αρχιτέκτονας της αυλής Ματέους Ντάνιελ Πέπελμαν. Τελικά, το ψημένο στόλεν ζύγιζε 3-4 τόνους και μία παρέλαση το μετέφερε με άλογα μέσω των δρόμων της Δρέσδης στην Αυλή του Βασιλιά. Το στόλεν κόπηκε με γιγάντιο μαχαίρι που είχε μήκος 1,60 μέτρα και ζύγιζε 12 κιλά, και μοιράστηκε σε όλους τους επισκέπτες.
Το φεστιβάλ στόλεν στη Δρέσδη (Dresden Stollenfest)
Στην αγορά της Δρέσδης από το 16ο αιώνα, οι αρτοποιοί συνήθιζαν να προσφέρουν για την περίοδο των εορτών ένα ή δύο στόλεν στον ηγεμόνα τους που ζύγιζαν περίπου 16 κιλά έκαστο. Η παράδοση αυτή σταμάτησε μόνο το 1918 με την πτώση της μοναρχίας, αλλά ξεκίνησε πάλι να εφαρμόζεται από το 1994.
Το φεστιβάλ επιστρέφει πίσω στο θρυλικό Zeitainer Lustlage του Αυγούστου Β‘ και κάθε χρόνο νεαρές κοπέλες, οι επονομαζόμενες Dresdner Stollenmädchen, περιφέρουν ένα τεράστιο φρεσκοψημένο στόλεν μέσα στην πόλη. Η παρέλαση συνοδεύεται από αρτοποιούς και ζαχαροπλάστες από τον σύλλογο του στόλεν Δρέσδης (Schutzverband Dresdner Stollen e. V.), καθώς και από μπάντες και στρατιώτες. Το κέικ στη συνέχεια κόβεται και πωλείται στους επισκέπτες και τα έσοδα διατίθονται σε φιλανθρωπικούς σκοπούς.
Για το 2019 το Φεστιβάλ διεξάγεται στις 7 Δεκεμβρίου. Μπορείτε να δείτε περισσότερες λεπτομέρειες εδώ.
Και για την ιστορία, το μεγαλύτερο στόλεν παγκόσμια ψήθηκε το 2010 από τα Lidl στο σιδηροδρομικό σταθμό του Χάαρλεμ, Ολλανδία. Είχε μήκος 72,1 μέτρα και καταγράφηκε στα αρχεία των ρεκόρ του Βιβλίου Γκίνες.
